Οι δέκα κανόνες του παιχνιδιού

Δημήτρης Δανίκας

Ποιος είμαι εγώ που κρίνω και κατακρίνω; Περίπου ο κανείς. Το πιστεύω και το ομολογώ. Όμως αυτό δεν μου στερεί το δικαίωμα να προτείνω και να αναθεωρώ. Όπως τώρα εδώ. Λέω λοιπόν. Στον εαυτό μου. Στο δεύτερο, αόρατο, μισό μου:

Κάνε περισσότερα, μίλα λιγότερο. Do it, don’t say it! Ας πούμε. Σήκω από τον καναπέ. Stop γκρίνια, μουρμούρα, υβρεολόγιο και μούντζα. Γιατί έτσι βολεύεται, προσωρινά, το θυμικό σου. Γιατί έτσι υποβιβάζεις σε καφενείο το επίπεδό σου. Γιατί έτσι εκτονώνεις τον θυμό σου. Και γιατί έτσι παριστάνεις τον μάγκα στον διπλανό σου. Τελείωσε η σχέση σου με τον άνθρωπό σου; Φύγε! Όλα είναι δυνατά. Αρκεί να το θέλουμε πραγματικά!

Κρίνε πρώτα τον εαυτό σου. Ας πούμε. Αν και ο ίδιος φοροφυγάς, μην κρίνεις τον γείτονά σου που κι αυτός έχει κερδίσει με την ίδια λαμογιά. Ας πούμε. Αν κι εσύ έχεις φορέσει κέρατα στον άνθρωπό σου, να περιμένεις να σ' τα φορέσει κι αυτός στο κούτελό σου. Η αυτοκριτική, ο μονόδρομος που οδηγεί στην αρετή της αυτογνωσίας!

Τα αισθήματα, όχι τα εγκεφαλογραφήματα. Ας πούμε. Χτυπάει η καρδιά σου; Τότε αυτό είναι το αυθεντικό αίσθημά σου. Ας πούμε. Όταν κάθεσαι και υπολογίζεις με κριτήριο τον όγκο του πορτοφολιού του απέναντί σου, τότε υποτιμάς τον εαυτό σου. Τότε είσαι copy paste των διαπλεκόμενων πολιτικών σου. Άφησε ελεύθερα τα αισθήματά σου. Τότε μόνο θα νιώσεις τον έρωτα στην καθημερινότητά σου!

Μπες στη θέση του άλλου. Ας πούμε. Όπως οι σημερινοί Αλβανοί, Πακιστανοί και Αφγανοί, έτσι και οι πατεράδες μας και οι παππούδες μας. Ξενιτεύτηκαν κι αυτοί. Όπως οι σημερινοί Αλβανοί, Πακιστανοί και Αφγανοί, έτσι και οι πατεράδες μας και οι παππούδες μας ξεσκάτωναν Γερμανούς, Καναδούς, Αμερικανούς. Το κριτήριο είναι ένα: ο χαρακτήρας και όχι το χρώμα της επιδερμίδας. A few good men!

Άλλαξε τις προτεραιότητές σου. Ας πούμε. Ποιος ο τυχερός, ο καλύτερος και ο έξυπνος ανάμεσα σε κάποιον από τη Δανία που δεν έχει προσωπική ακίνητη ιδιοκτησία και σε σένα που έκανες το σκατό σου παξιμάδι προκειμένου να αποκτήσεις μικρό διαμέρισμα, μικρό εξοχικό και δύο γκαρσονιέρες για να τσοντάρεις στον μισθό; Στερνή μου γνώση να σ’ είχα πρώτα!

Να ακούς τη φωνή σου. Ας πούμε. Προσπάθησε να μαγνητοφωνήσεις τη φωνή σου. Όταν μιλάς στη γυναίκα και το παιδί σου. Και μετά άκου τον εαυτό σου. Τον τόνο της φωνής σου. Τα επιχειρήματά σου. Και τότε θα καταλάβεις ένα πράγμα που θα κοντύνει την ύπαρξή σου: ότι κι εσύ συμπεριφέρεσαι όπως ο χειρότερος εχθρός σου. Τότε θα συναισθανθείς την ασημαντότητά σου. Και τότε ίσως αλλάξεις προς το καλύτερό σου!

Η αληθινή δημοκρατία αρχίζει ή τελειώνει με τη συμπεριφορά σου. Ας πούμε. Προτού φτύσεις τον κατώτερό σου και γλείψεις τον ανώτερό σου σκέψου τον εαυτό σου. Πάντα κάποιος θα βρίσκεται πάνω από το «σπουδαίο» το άτομό σου. Και μην ξεχνάς. Ο σημερινός κατώτερος μπορεί αύριο να σκαρφαλώσει πάνω από το αφεντικό του!

Πίστεψε στις δυνατότητές σου. Ας πούμε. Εκατομμύρια δειλά, μικροσκοπικά πλάσματα μεταμορφώθηκαν στο αντίθετό τους. Οι νάνοι γίνονται γίγαντες όταν οι συνθήκες και οι εποχές είναι δύσκολες. Ανεξάντλητες οι δυνάμεις καθενός ξεχωριστά. Τόνωσε το ηθικό σου εξετάζοντας σε βάθος τον πολιτικό σου. Χωρίς τη δική σου συγκατάθεση όλοι αυτοί οι απρόσωποι «ταγοί» δεν είναι ούτε μισή σπιθαμή!

Άνοιξε τους ορίζοντές σου. Ας πούμε. Όπως η ζωή είναι πλούσια σε ποικιλία και διαφορετικότητα, έτσι να προσπαθήσεις κι εσύ. Όλα είναι απαραίτητα για να θρέψουν τον εσωτερικό οργανισμό σου. Και το καφενείο, και ο χαβαλές, και η τέχνη, και η διασκέδαση, και η πληροφόρηση, και ο έρωτας, και η μόρφωση. Τα πάντα. Όσο πιο πλουραλιστικός τόσο πιο πολυμορφικός. Όσο πιο ανοιχτός τόσο πιο θωρακισμένος και σωστός. Ο μονόχνωτος είναι εχθρός!

Ο μόχθος ο χρήσιμος ο κολλητός σου. Όταν ρώτησαν τον σπουδαίο Σουηδό σκηνοθέτη Ινγκμαρ Μπέργκμαν «τι απ’ όλα είναι πρώτο, το ταλέντο ή η δουλειά», εκείνος απάντησε «95% δουλειά και μόνο 5% ταλέντο». Η ευκολία είναι η λογική του κατήφορου. Ο μόχθος και η δοκιμασία είναι τα εφαλτήρια που εξανθρωπίζουν και εξαγνίζουν. Αυτά τα δύο είναι τα βασικά υλικά κάθε πολιτιστικής κληρονομιάς. Keep trying. Λαός προκομμένος ποτέ νικημένος!