Ελλάδα, δυστυχισμένη χώρα...

Της Ζέζας Ζήκου

Η κρίση που δημιουργήθηκε με αφορμή τον δημοκρατικά ανορθόδοξο και «τσαπατσούλικο» τρόπο τής δήθεν εξυγίανσης της κομματικά διεφθαρμένης ΕΡΤ, που έριξε την τρικομματική κυβέρνηση και έκανε ρεζίλι τη χώρα, επιβεβαίωσε το ρηθέν: τέτοιος λαός, τέτοιοι πολιτικοί. Όπως άλλωστε υποδηλώνει η σύνθεση της νέας 43μελούς (!) κυβέρνησης μιας χρεοκοπημένης χώρας, που έκλεισε μεν την ΕΡΤ... αλλά απέκτησε υφυπουργό της ΕΡΤ τον Παντελή Καψή.
Ευτυχώς, όμως, ο Βαγγέλης Βενιζέλος κράτησε πρωθυπουργό της χώρας τον Αντώνη Σαμαρά. Διότι, αν συνομολογήσουμε ότι η μοίρα της Ελλάδας είναι να κόβει μισθούς και να σφάζει συντάξεις, τότε ελάχιστη σημασία έχει αν ο Ηρώδης λέγεται Σαμαράς ή Βενιζέλος. Αλλά η ελληνική κοινωνία βιώνει μια πρωτοφανή τραυματική εμπειρία. Η χώρα βρίσκεται σε ραγδαία κατάρρευση όχι μόνο οικονομική, αλλά και κοινωνική και ψυχολογική. Η συσσωρευμένη ένταση, οργή, αγανάκτηση ή όπως αλλιώς θέλετε να το περιγράψετε δεν έχει ακόμη αναζητήσει δικλίδα εκτόνωσης.
Ωστόσο, στη δημοκρατία άλλη διαδικασία εκτόνωσης του δημόσιου αισθήματος από τις εκλογές δεν υπάρχει. Και είναι αδύνατον να προχωρήσουμε στο όποιο επόμενο βήμα –ακόμη και αν είναι ένα βήμα συνεργασίας Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, όπως αυτό που επιχειρείται...– αν ο λαός δεν έχει την ευκαιρία να αποδώσει ευθύνες και να μοιράσει νέους τίτλους νομιμοποίησης. Πάντως, είναι ο μοναδικός τρόπος να διατηρήσουμε σ’ αυτήν την τραυματική περίοδo τη δημοκρατική μας συνοχή.
Όμως, έχει ήδη διαρραγεί ο εθνικός ιστός, όχι απλώς ο πολιτικός, ο οικονομικός και ο δημοσιονομικός. Κανείς δεν εμπιστεύεται κανέναν και για τίποτα. Είναι αλήθεια ότι ο κοινωνικός ιστός δοκιμάζεται σοβαρά από την καλπάζουσα ανεργία και τη βαθιά παρεταμένη ύφεση. Οι πολίτες στενάζουν κάτω από δυσβάσταχτα βάρη, το άχθος ενός μηδαμινού γίγνεσθαι, αγωνιούν για το αύριο, πονούν για τη γενιά που πάει να χαθεί στη διευρυνόμενη δίνη. Παγωμένοι, απεύχονται το χειρότερο – μια πολυετή «κατοχή» χωρίς κήρυξη πολέμου.
Αλλά ο ιστός που έχει ολοφάνερα διαρραγεί είναι ο πολιτικός. Κόμματα θεσιθήρων που συνέπρατταν για την κατάκτηση της εξουσίας, που δημοκοπούσαν τροποποιώντας το περιεχόμενο των λόγων τους ανάλογα με το κοινωνικό ρεύμα, βρίσκονται υπό διάλυση. Μπροστά στο χείλος του γκρεμού, μπροστά στο φάντασμα της εθνικής κατάρρευσης, ενός εφιάλτη που δεν διαλύεται με το φως της ημέρας, οι πολιτικοί μοιάζουν μάλλον με μια χούφτα μοναχικών, που πασχίζουν να αποσείσουν το στίγμα του υπαιτίου, να αποδιώξουν την αποστροφή, την απάρνηση, το ανάθεμα των ψηφοφόρων, να προστατευθούν από την οργή και τη χλεύη τους, να σώσουν την πολιτική τους υπόσταση. Κι ενώ καταφεύγουν σε συγγνώμες, κωλοτούμπες, εξομολογήσεις, υπαναχωρήσεις, για να σωθούν οι ίδιοι, ταυτόχρονα αποκαλύπτουν τα λάθη, τις μεθοδεύσεις, τις αυταπάτες και τις απάτες και προσπαθούν να τα συγκαλύψουν με την εθνική συναίνεση. Δημιουργείται ένα τεχνητό σύμπαν, που με λίγη διαύγεια θα απογυμνωθεί. Η σκηνή της πολιτικής είναι σήμερα διάτρητη και μέσα από τις τρύπες της βλέπουμε πια μονάχα μάσκες και φυγάδες...
Παράδειγμα: Η αναδιάρθρωση του κράτους επιβάλλεται τώρα από την τρόικα. Ειδικοί των Βρυξελλών προσπαθούν να αναδιοργανώσουν το προβληματικό Δημόσιο. Αλλά είναι μια αναδιοργάνωση που έρχεται από ψηλά.
Είμαι ιδιαίτερα απαισιόδοξη όσον αφορά στο μέλλον της ελληνικής κοινωνίας. Όλες οι στρατηγικές επιβίωσης καταρρέουν. Οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να βρουν καταφύγιο πουθενά, ούτε στον ιδιωτικό τομέα ούτε στο κράτος. Η μεσαία τάξη καταστρέφεται. Η οικογένεια γίνεται όλο και πιο εύθραυστη και παίζει ολοένα και πιο δύσκολα τον προστατευτικό της ρόλο. Όταν εξαφανίζονται ταυτόχρονα όλα τα μέσα προστασίας που διαθέτει μια κοινωνία, αυτό δημιουργεί μεγάλο κίνδυνο κοινωνικής έκρηξης.
Oλοφάνερα το πολιτικό σύστημα στην Eλλάδα έχει προ πολλού καταρρεύσει, όμως μια συντηρητική, αρτηριοσκληρωτική άποψη επιμένει να δίνει αηδιαστικό «φιλί ζωής» σε ένα άψυχο πτώμα. Yπάρχουν δύο αντίπαλα στρατόπεδα: Aπό τη μία οι «φιλελεύθεροι», που είναι «προοδευτικοί» και «εκσυγχρονιστές», επειδή είναι «αντικρατιστές», «διεθνιστές». Πιστοί στη σωτήρια «παγκοσμιοποίηση», θέλουν την πληρέστερη δυνατή κατασφάλιση του ατόμου και της «ελευθερίας των αγορών». Xλευάζουν και μυκτηρίζουν κάθε έννοια κοινωνικής συνοχής, κοινωνικής αλληλεγγύης, κράτους πρόνοιας, κάθε αίσθηση πατρίδας, καταγωγής και συνέχειας. Kαι αντιτάσσουν σε αυτή την εξιδανίκευση του ατομοκεντρικού πρωτογονισμού, μόνο και αποκλειστικά, σαν να μην υπάρχει άλλη πρόταση, έναν επίσης εφιάλτη: τα Μνημόνια. Και από την άλλη, τα θύματα...