Λεφτά υπάρχουν;

Πάσχος Μανδραβέλης

Χθες, Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2014, ξημέρωσε μια διαφορετική μέρα στην Ελλάδα της κρίσης. Πρωτοσέλιδα παιάνιζαν το «Δώρο Πάσχα» που θα πάρουν ένστολοι και χαμηλοσυνταξιούχοι· μόνο αυτοί απαρτίζουν τις ευπαθείς ομάδες της ελληνικής κοινωνίας; Επίσης προαναγγέλθηκαν μειώσεις φόρων, αν και οι μόνοι που ήδη είναι ευχαριστημένοι είναι οι διαχειριστές της τεράστιας περιουσίας του Αγίου Oρους. Σύμφωνα με τον δικτυακό τόπο εκκλησιαστικών ειδήσεων amen.gr, «οι Αγιορείτες μοναχοί φέρονται να εξέφρασαν προς τον πρωθυπουργό τις θερμές τους ευχαριστίες για την ικανοποίηση του αιτήματός τους αναφορικά με τον τρόπο φορολόγησης των εμπορικών ακινήτων των ιερών μονών του Aθω, που βρίσκονται ανά την ελληνική επικράτεια. Η αξία αυτών των περιουσιακών στοιχείων αποτιμάται σε αρκετά εκατομμύρια ευρώ και επόμενο είναι να βαρύνονται ως ακίνητα και ως εμπορικές αξίες με υψηλούς φορολογικούς συντελεστές... Συνεπώς, η διευθέτηση -εκ μέρους της Πολιτείας- των προσόδων που προκύπτουν από την εμπορική εκμετάλλευση των εκτός του Αγίου Ορους ακινήτων επ’ ωφελεία των αθωνικών μονών ικανοποίησε ιδιαίτερα την πλευρά των Αγιορειτών».
Πραγματικά: ο Ενιαίος Φόρος Ακινήτων δεν είναι και τόσο ενιαίος. Στο άρθρο 3 του νόμου για τον ΕΝΦΙΑ, τα διαμερίσματα, μαγαζιά κ.λπ. του Αγίου Ορους σε ολόκληρη την Ελλάδα εξαιρούνται της φορολόγησης. Τα μισθώματά τους, όπως γράφει το amen.gr, αποτελούν «τη βασική -αν όχι μόνη σε πολλές περιπτώσεις- πηγή χρηματοδότησης των αναστηλωτικών έργων, της συντήρησης των κειμηλίων, αλλά και της φιλοξενίας πιστών», λες και οι υπόλοιποι που πληρώνουν φόρους (ακόμη κι αν τα ακίνητά τους είναι χρόνια χωρίς μίσθωση) έχουν κατ’ ανάγκη κακούς σκοπούς.
Πέρα από όλες αυτές τις βολικές -για κάποιους μόνο- εξαιρέσεις στη φορολόγηση, υπάρχει ένα βασικό ερώτημα. Λεφτά υπάρχουν, για όλα αυτά τα προεκλογικά δώρα; Δεν εννοούμε μόνο το γεγονός ότι το διαβόητο πλεόνασμα του κρατικού προϋπολογισμού έχει γίνει κάτι σαν μαγική εικόνα που καθημερινώς αλλάζει· πότε είναι 800 εκατ., πότε 1,5 δισ. και δεν ξέρουμε πόσο θα είναι αύριο. Εννοούμε ότι αυτό το πλεόνασμα (που σίγουρα θα είναι πιο ισχνό από τις κυβερνητικές διακηρύξεις) δεν είναι διατηρήσιμο. Δεν είναι προϊόν παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, την οποία, σημειωτέον, πολεμάμε σε όλα τα μέτωπα. Προέρχεται από τη φορολόγηση υπάρχοντος πλούτου. Η φορολόγηση του υπάρχοντος πλούτου -όσο αναγκαία κι αν είναι βραχυπρόθεσμα, δηλαδή σε περίοδο κρίσης- δεν είναι βιώσιμη πολιτική μακροπρόθεσμα. Με άλλα λόγια, σε λίγα μόνο χρόνια η αγελάδα των ακινήτων θα στερέψει, το όποιο δημοσιονομικό πλεόνασμα θα εξανεμιστεί και θα ξαναξεκινήσουμε από την αρχή: περιοριστικά μέτρα, περικοπές κ.λπ.
Θα επιμείνουμε: το πρωτογενές πλεόνασμα, όσο κι αν είναι αυτό, πρέπει να κατευθυνθεί στις δημόσιες επενδύσεις. Ετσι θα ανοίξουν κάποιες δουλειές για να βοηθηθεί η πιο ευπαθής από όλες τις κοινωνικές ομάδες, που είναι οι άνεργοι. Επίσης έτσι θα γίνει βιώσιμο το πλεόνασμα, αφού ο πλούτος που αφαιρείται από ιδιώτες θα επιστρέψει για την παραγωγική ανασυγκρότηση της οικονομίας. Μετά, από το πραγματικό πλεόνασμα που θα προκύψει, μπορούν να ενισχυθούν κι άλλες ευπαθείς ομάδες όπως οι ένστολοι...