Του Νίκου Κωνσταντάρα
Όποτε προσπαθώ να εξηγήσω σε ξένο φίλο πώς λειτουργεί η ελληνική δημόσια διοίκηση, και πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί, θυμάμαι την ιστορία των αρκούδων που ελευθέρωσε ο «Αρκτούρος». Έως τη δεκαετία του ’90, σε ελληνικές πόλεις και χωριά κυκλοφορούσαν αρκούδες χορεύτριες – ψωριασμένες, αδύνατες, βασανισμένες, με χαλκάδες περασμένους στη μύτη. Ενώ η αιχμαλωσία άγριων ζώων ήταν ήδη παράνομη, όποτε η αστυνομία συνελάμβανε ιδιοκτήτη αρκούδας ήταν υποχρεωμένη να αφήσει το ζώο στα χέρια του εκμεταλλευτή του για τον απλό λόγο ότι οι αρχές δεν είχαν κάπου να πάνε την αρκούδα. Όταν το 1992 ιδρύθηκε η οργάνωση «Αρκτούρος», με πρωτοβουλία του Γιάννη Μπουτάρη, οργανώθηκε και ένα καταφύγιο όπου απελευθερωμένες αρκούδες μπορούσαν να ζήσουν το υπόλοιπο των ημερών τους σε ημιάγρια κατάσταση, υπό την προστασία της περιβαλλοντικής οργάνωσης.
Στο παράδειγμα του «Αρκτούρου» έβλεπα αποτελεσματικό τρόπο να αντιμετωπίσει κανείς τα προβλήματα της δημόσιας διοίκησης. Εκεί όπου οι νόμοι δεν εφαρμόζονται, όπου η γραφειοκρατία δεν παράγει λύσεις, όπου η ασάφεια των κανονισμών και των ευθυνών, η έλλειψη λογικής και πόρων, καθώς και η ατολμία συνθέτουν ένα σύστημα που εμποδίζει κάθε θετική εξέλιξη. Οι αρκούδες ελευθερώθηκαν μόνο όταν κάποιοι δημιούργησαν το καταφύγιο που επέτρεπε στις αρχές να τις παίρνουν από τους «ιδιοκτήτες» τους. Έτσι, σε λίγα χρόνια εξαλείφθηκε μια αρχαία, βάναυση παράδοση στην Ελλάδα.
Λίγα χρόνια αργότερα, στον κόσμο των ανθρώπων, η ίδρυση των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, επί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη, λειτούργησε ως «καταφύγιο» όπου οι πολίτες γλίτωναν σε μεγάλο βαθμό από το χάος του Δημοσίου. Στα ΚΕΠ μπορούσαν να εξυπηρετούνται χωρίς να ταλαιπωρούνται σε αμέτρητες, σκόρπιες υπηρεσίες. Η επιτυχία των ΚΕΠ (παρόλες τις περικοπές που έχουν υποστεί και αυτά) έδειξε ότι όπου δεν μπορούσε να κοπεί ο γόρδιος δεσμός του Δημοσίου μπορούσε να παρακαμφθεί με τη δημιουργία ενός μικρού, ευέλικτου οργανισμού που ήταν προσηλωμένος στην παροχή υπηρεσιών και λύσεων. Αυτό το μοντέλο θα μπορούσε να λειτουργήσει σε όλη τη διοίκηση, στην εκπαίδευση, στη δικαιοσύνη και αλλού, σαν ξέφωτο μέσα στη ζούγκλα.
Η δημιουργία μικρών οργανισμών, με επίλεκτους υπαλλήλους και οργανογράμματα που θα καθόριζαν τομείς ευθύνης και υπευθυνότητας, θα έλυνε πολλά προβλήματα πολιτών αλλά θα προσέφερε και ένα σταθερό σημείο πάνω στο οποίο θα μπορούσε να αρχίσει η πιο στέρεη οικοδόμηση της Ελλάδας. Αυτοί θα διέφεραν από τον «Αρκτούρο» στο ότι δεν θα ήταν χρηματοδοτούμενοι (μόνο) από ιδιώτες, αλλά θα έμοιαζαν στο ότι θα ήταν προσηλωμένοι στην ανάγκη να λύσουν προβλήματα.
Ο «Αρκτούρος», ο οποίος επεκτάθηκε πέρα από τη σωτηρία των αρκούδων σε πολλούς άλλους τομείς προστασίας των ζώων και του περιβάλλοντος, δίνει μάχη επιβίωσης σήμερα. Σειρά μας είναι να του προσφέρουμε τη δική μας προστασία.
Όποτε προσπαθώ να εξηγήσω σε ξένο φίλο πώς λειτουργεί η ελληνική δημόσια διοίκηση, και πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί, θυμάμαι την ιστορία των αρκούδων που ελευθέρωσε ο «Αρκτούρος». Έως τη δεκαετία του ’90, σε ελληνικές πόλεις και χωριά κυκλοφορούσαν αρκούδες χορεύτριες – ψωριασμένες, αδύνατες, βασανισμένες, με χαλκάδες περασμένους στη μύτη. Ενώ η αιχμαλωσία άγριων ζώων ήταν ήδη παράνομη, όποτε η αστυνομία συνελάμβανε ιδιοκτήτη αρκούδας ήταν υποχρεωμένη να αφήσει το ζώο στα χέρια του εκμεταλλευτή του για τον απλό λόγο ότι οι αρχές δεν είχαν κάπου να πάνε την αρκούδα. Όταν το 1992 ιδρύθηκε η οργάνωση «Αρκτούρος», με πρωτοβουλία του Γιάννη Μπουτάρη, οργανώθηκε και ένα καταφύγιο όπου απελευθερωμένες αρκούδες μπορούσαν να ζήσουν το υπόλοιπο των ημερών τους σε ημιάγρια κατάσταση, υπό την προστασία της περιβαλλοντικής οργάνωσης.
Στο παράδειγμα του «Αρκτούρου» έβλεπα αποτελεσματικό τρόπο να αντιμετωπίσει κανείς τα προβλήματα της δημόσιας διοίκησης. Εκεί όπου οι νόμοι δεν εφαρμόζονται, όπου η γραφειοκρατία δεν παράγει λύσεις, όπου η ασάφεια των κανονισμών και των ευθυνών, η έλλειψη λογικής και πόρων, καθώς και η ατολμία συνθέτουν ένα σύστημα που εμποδίζει κάθε θετική εξέλιξη. Οι αρκούδες ελευθερώθηκαν μόνο όταν κάποιοι δημιούργησαν το καταφύγιο που επέτρεπε στις αρχές να τις παίρνουν από τους «ιδιοκτήτες» τους. Έτσι, σε λίγα χρόνια εξαλείφθηκε μια αρχαία, βάναυση παράδοση στην Ελλάδα.
Λίγα χρόνια αργότερα, στον κόσμο των ανθρώπων, η ίδρυση των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών, επί πρωθυπουργίας Κώστα Σημίτη, λειτούργησε ως «καταφύγιο» όπου οι πολίτες γλίτωναν σε μεγάλο βαθμό από το χάος του Δημοσίου. Στα ΚΕΠ μπορούσαν να εξυπηρετούνται χωρίς να ταλαιπωρούνται σε αμέτρητες, σκόρπιες υπηρεσίες. Η επιτυχία των ΚΕΠ (παρόλες τις περικοπές που έχουν υποστεί και αυτά) έδειξε ότι όπου δεν μπορούσε να κοπεί ο γόρδιος δεσμός του Δημοσίου μπορούσε να παρακαμφθεί με τη δημιουργία ενός μικρού, ευέλικτου οργανισμού που ήταν προσηλωμένος στην παροχή υπηρεσιών και λύσεων. Αυτό το μοντέλο θα μπορούσε να λειτουργήσει σε όλη τη διοίκηση, στην εκπαίδευση, στη δικαιοσύνη και αλλού, σαν ξέφωτο μέσα στη ζούγκλα.
Η δημιουργία μικρών οργανισμών, με επίλεκτους υπαλλήλους και οργανογράμματα που θα καθόριζαν τομείς ευθύνης και υπευθυνότητας, θα έλυνε πολλά προβλήματα πολιτών αλλά θα προσέφερε και ένα σταθερό σημείο πάνω στο οποίο θα μπορούσε να αρχίσει η πιο στέρεη οικοδόμηση της Ελλάδας. Αυτοί θα διέφεραν από τον «Αρκτούρο» στο ότι δεν θα ήταν χρηματοδοτούμενοι (μόνο) από ιδιώτες, αλλά θα έμοιαζαν στο ότι θα ήταν προσηλωμένοι στην ανάγκη να λύσουν προβλήματα.
Ο «Αρκτούρος», ο οποίος επεκτάθηκε πέρα από τη σωτηρία των αρκούδων σε πολλούς άλλους τομείς προστασίας των ζώων και του περιβάλλοντος, δίνει μάχη επιβίωσης σήμερα. Σειρά μας είναι να του προσφέρουμε τη δική μας προστασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου