Επικίνδυνα παιχνίδια

ΑΛΕΞΗΣ ΠΑΠΑΧΕΛΑΣ

Έχω συγκρατήσει στη μνήμη μου τρεις διαφορετικές ιστορίες που μου έδειξαν με τον πλέον απτό τρόπο πόσο εύκολο, αλλά και πόσο επικίνδυνο είναι να παίζεις με τους θεσμούς για να βολέψεις κάποιους και να βολευτείς ο ίδιος.
Ιστορία πρώτη. Είχα κάποτε γράψει ένα άρθρο διαμαρτυρόμενος γιατί σε έναν κεντρικό δρόμο της Αθήνας υπήρχαν καθημερινά παράνομα παρκαρισμένα αυτοκίνητα, χωρίς κανείς να κάνει κάτι γι’ αυτό. Την επόμενη ημέρα μου τηλεφώνησε ο τότε διοικητής της Τροχαίας και μου δήλωσε με αφοπλιστικό τρόπο «μα τι έκανα λάθος, εγώ επιστρέφω τις πινακίδες σε όποιον επώνυμο μου τις ζητήσει. Ό,τι θέλετε είμαι εδώ». Κατάλαβα πως η περιγραφή θέσης που είχα εγώ στο μυαλό μου ήταν κάπως διαφορετική... «Βολικό» δεν λέω, αλλά και πλήρως διαλυτικό για την πόλη το πώς σκεπτόταν ο εν λόγω κρατικός λειτουργός.
Ιστορία δεύτερη. Πριν από πολλά, πάλι, χρόνια με επισκέφθηκε ένας ανώτερος υπάλληλος του υπουργείου Οικονομικών. Μου εκμυστηρεύθηκε πως κάθε μέρα λάμβανε σημειώματα από το γραφείο του αρμόδιου υπουργού για να σβήσει ένα πρόστιμο ή να διατάξει κάποιον επανέλεγχο σε μια υπόθεση. «Έτσι όπως πάει το πράγμα, θα καταρρεύσουν κύριέ μου τα έσοδα», μου είπε και πρόσθεσε: «Δεν λέω, να τακτοποιήσουμε μερικές υποθέσεις, αλλά όχι και έτσι». Προσπάθησα να το ψάξω παραπάνω, αλλά συνάντησα μια διακομματική, οικουμενική ομερτά. Όταν απευθύνθηκα πάλι σε ανώτερη αρχή, έλαβα την κλασική απάντηση: «Έλα μωρέ τώρα, υπερβολές, θα τα διαδίδει κανένας βουλευτής που εκλέγεται στην ίδια περιφέρεια με τον υπουργό».
Ιστορία τρίτη. Αναζητώντας το τι πήγε στραβά στον χειρισμό της κρίσης των Ιμίων έπεσα και σε έναν συνταξιούχο ανώτατο αξιωματικό, ο οποίος μου προκάλεσε κάτι μεταξύ οίκτου και οργής, γιατί ήταν εμφανώς άσχετος με το αντικείμενο (συνάντησα και πολλούς άξιους και λεβέντες αξιωματικούς που έκαναν και εκείνη την περίοδο τη δουλειά τους με επαγγελματισμό και αυταπάρνηση, για να μην παρεξηγούμεθα). Κάποια ώρα τον πίεσα και τότε ξέσπασε σε λυγμούς και μου είπε: «Αχ, εγώ δεν έπρεπε να φτάσω ποτέ εκεί που έφτασα, το κόμμα με προώθησε και να είναι καλά, αλλά δεν το άξιζα...». Θεέ μου, σκέφθηκα, πώς μπορεί ποτέ μία χώρα να έχει φτάσει σε αυτή την παρακμή; Ήταν από εκείνες τις στιγμές που σε κάνουν, με έναν δυσάρεστο τρόπο, να νιώθεις πολύ τυχερός που δεν έχουμε πάθει καμιά πολύ μεγαλύτερη ζημιά...
Τα σκεπτόμουν όλα αυτά, γιατί καταλήγω στο συμπέρασμα ότι φτάσαμε εδώ που είμαστε σήμερα επειδή παίξαμε με τους θεσμούς, τους ξεφτιλίσαμε. Δυστυχώς συνεχίζουν κάποιοι πολιτικοί να τους αντιμετωπίζουν με τον ίδιο τρόπο, σαν ένα εργαλείο για να βολευθούν και να βολέψουν. Δεν είναι τυχαίο το πού βρισκόμαστε σήμερα. Ένας υπουργός έσβηνε φορολογικά πρόστιμα για να προωθήσει την καριέρα του και ο μηχανισμός κατέρρευσε σε μία κρίσιμη συγκυρία. Ένας αξιωματούχος αποφάσισε ότι δουλειά του είναι να αναπαράγει τις πελατειακές συνήθειες των αφεντικών και η πόλη παρέλυε κάθε τόσο. Ένας ανίκανος, άτολμος αξιωματικός βρέθηκε σε θέση-κλειδί τη νύχτα των Ιμίων και τρόμαξε μόνο με την ιδέα πως μπορεί να χειριστεί μια κρίση. Έχουν κόστος μεγάλο τα παιχνίδια με τους θεσμούς και η α λα καρτ χρήση τους είναι εξαιρετικά επικίνδυνη γιατί, αν μη τι άλλο, έρχεται ο επόμενος και κάνει αγριότητες με το παραδοσιακό εκείνο «μα και οι προηγούμενοι τι έκαναν;»...